TRUYỆN VIỆT NAM SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8 - 1945
CHIẾC LƯỢC NGÀ - Nguyến Quang Sáng
Đề bài 1: Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong đoạn
trích « Chiếc lược ngà » của nhà văn Nguyễn Quang Sáng.
A. Mở bài :
- Truyện « Chiếc lược ngà » được
Nguyễn Quang Sáng viết năm 1966, tại chiến trường Nam Bộ trong thời kì cuộc
kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt. Truyện viết trong hoàn cảnh chiến
tranh ác liệt nhưng lại tập trung nói về tình người - cụ thể ở đây là tình cha
con trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh. Đặc biệt tình là tình cảm của ông Sáu
- người cha cán bộ cách mạng đối với đứa
con gái nhỏ - Bé Thu thật sâu sắc và cảm động.
B. Thân bài :
1. Tóm tắt qua về cuộc đời của ông Sáu : Ông Sáu là một nông dân Nam Bộ giàu lòng yêu
nước đã tham gia hai cuộc kháng chiến (đánh Pháp và đánh Mĩ), và đã anh dũng hi
sinh. Ông Sáu là một người cha hi
sinh cả cuộc đời để gìn giữ tình cha con bất diệt.Vì cuộc chiến đấu chung của
dân tộc, ông Sáu đã mang vế sẹo trên mặt, đã hi sinh cả vẻ đẹp của một thời
trai trẻ. Đấy là nỗi đau thể xác. Mấy ngày về thăm nhà, ông lại phải trải qua
nỗi đau về tinh thần : đứa con gái duy nhất ông hằng mong nhớ, không chịu
nhận ông cha, không một lời gọi « ba ». Cho đến phút cuối cùng trước
lúc chia tay, ông mới được hưởng hạnh phúc của người cha. Nhưng phút ấy ngắn
ngủi quá. Để rồi cuối cùng ông vĩnh viễn phải xa con. Ông đã ngã xuống lặng
thầm mà không một lời trăng trối, không một nấm mồ, không bia mộ…
2. Trong
những ngày về phép thăm nhà.
- Ra đi đánh giặc
từ năm 1946, mãi đến năm 1954 hoà bình lập lại, ông mới được về phép thăm nhà
và quê hương một vài ngày. Ngày ra đi bộ đội, đứa con gái bé bỏng thân yêu của
ông mới lên một tuổi, ngày về thì con bé đã tám, chín tuổi. Cái khao khát của một người lính sau những
năm dài vào sinh ra tử trở lại quê hương, được gặp lại vợ con, được nghe con
cất tiếng gọi « ba » một tiếng cũng không được trọn vẹn. Đó là bi
kịch thời chiến tranh.
+ Gặp lại con sau nhiều năm xa cách với bao nỗi nhớ
thương nên ông Sáu không kìm được nỗi
vui mừng trong phút đầu nhìn thấy đứa con. Ông vừa bước, vừa khom người đưa tay
chờ đón con”, có lẽ ông rất vui, rất xúc
động và hạnh phúc, tin rằng đứa con sẽ đến với mình. Nhưng bé Thu đã từ chối,
chạy và kêu thét lên gọi má. Ông Sáu vô cùng buồn bã, thất vọng, đau đớn.
+
Trong hai ngày phép ngắn ngủi, ông Sáu
không đi đâu chỉ quanh quẩn ở nhà với con, chăm sóc con nhưng bé Thu không nhận
cha khiến ông vô cùng buồn. .....nhưng ông sẵn lòng tha thứ cho con. Tình yêu
thương của người cha dành cho con trở nên bất lực khi ông Sáu đánh con bé một
cái vào mông vì nó đã hất miếng trứng cá mà ông gắp ra khỏi bát cơm làm cơm
văng tung toé.....Bom đạn giặc đã làm thay đổi hình hài ông. Vết thẹo dài trên
má phải - vết thương của chiến tranh – đã làm cho đứa con gái thương yêu, bé
bỏng không nhận ra bóng dáng người cha nữa !
- Cho
đến lúc chia tay vợ con lần thứ hai để bước vào một cuộc chiến đấu mới, ông mới
được một khoảnh khắc hạnh phúc khi đứa con gái ngây thơ chợt nhận ra ba mình và
kêu thét lên: “Ba…………. ba!”.
Trước cử chỉ của bé Thu, “anh Sáu một tay ôm con, một tay rút khăn lau
nước mắt rồi hôn lên mái tóc con”. Đó là giọt nước mắt sung sướng, hạnh phúc
của một người cha cảm nhận được tình ruột thịt từ con mình.Và ông Sáu đã ra đi
với nỗi thương nhớ vợ con không thể nào kể xiết.
3. Tình cảm của ông Sáu với con đã được thể hiện phần
nào trong chuyến về phép thăm nhà, nhưng biểu hiện tập trung và sâu sắc ở phần
sau của truyện, khi ông Sáu ở trong rừng tại khu căn cứ.
- Trước hết là nỗi nhớ thương xen lẫn sự day
dứt, ân hận ám ảnh ông suốt nhiều ngày vì ông đã đánh con khi nóng giận. Ông
Sáu đúng là một người cha hiền lành, nhân hậu, biết nâng niu tình cảm cha con.
Mang lời hẹn ước của con gái ra đi : “Ba
về, ba mua cho con một cây lược ngà nghe ba!” đã thúc đẩy ông nghĩ đến việc
làm một chiếc lược ngà dành cho con. Ông quả là một người cha chiều con và luôn
biết giữ lời hứa với con, đó là biểu hiện tình cảm trong sáng và rất sâu nặng
- Kiếm được
khúc ngà, anh vui sướng như đứa trẻ được quà, rồi để hết tâm trí, công sức vào
việc làm cây lược, cưa răng, chuốt bóng, khắc chữ... tỉ mỉ, cần mẫn, công phu.
Lòng yêu con đã biến người chiến sĩ thành một nghệ nhân - nghệ nhân chỉ sáng
tạo một tác phẩm duy nhất trong cuộc đời. Cho nên nó không chỉ là chiếc lược
xinh xắn và quý giá mà đó là chiếc lược kết tụ tất cả tình phụ tử mộc mạc mà
đằm thắm, sâu xa, đơn sơ mà kì diệu làm sao! Cây lược ngà ấy chưa trải được mái
tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng ông. Nó trở thành vật
thiêng, an ủi ông, nuôi dưỡng trong ông tình cha con và sức mạnh chiến đấu.
Hằng đêm, ông đã nhìn ngắm chiếc lược, cố mài lên mái tóc, cho chiếc lược thêm
bóng, thêm mượt. Tác giả không miêu tả rõ song người đọc vẫn hình dung cái kỉ
vật nhỏ bé mà thân thương ấy, mỗi ngày một đẹp lên, trắng ngà, toả sáng lung
linh. Đó là biểu tượng trắng trong, quý giá, bất diệt của tình cha con giữa ông
Sáu và bé Thu. Chiếc lược nhỏ bé mà thiêng liêng đã làm dịu nỗi ân hận và ánh
lên niềm hi vọng khắc khoải sẽ có ngày anh Sáu được gặp lại con, trao tận tay
nó món quà kỉ niệm này.
- Nhưng tình
cảnh thật đáng thương, anh không kịp đưa cây lược ngà đến tận tay cho con,
người cha ấy đã hi sinh trong một trận càn. Trước khi vĩnh biệt con, ông Sáu
vẫn nhớ chiếc lược, đã chuyển nó cho người bạn như một cử chỉ chuyển giao sự
sống, một sự uỷ thác, là ước nguyện cuối cùng của người bạn thân: ước nguyện
của tình phụ tử. Điều đó đúng như ông Ba nói: “chỉ có tình cha con là không thể
chết được”. Đó là điều trăng trối không lời, nó rõ ràng và thiêng liêng hơn cả
một lời di chúc.
=> Hình ảnh ông Sáu, hình ảnh người cha trong chuyện “Chiếc lược
ngà” là hình ảnh sâu nặng về tình cha – con. Ông Sáu quả
là một người cha chịu nhiều thiệt thòi nhưng vô cùng độ lượng và tận tuỵ vì
tình yêu thương con, một người cha để bé
Thu suốt đời yêu quý và tự hào. Chiếc
lược ngà với dòng chữ mãi mãi là kỉ vật, là nhân chứng về nỗi đau, về bi kịch
đầy máu và nước mắt đã để lại nhiều ám ảnh bi thương trong lòng ta. Ông Sáu là
người lính của một thế hệ anh hùng mở đường đi trước đã nếm trải nhiều thử
thách, gian khổ và hi sinh.
C. Kết luận
Câu chuyện về chiếc lược ngà làm người đọc cảm
động vì tình cha con thắm thiết, đẹp đẽ. Nhưng cảm động hơn nữa, nó còn khiến
cho ta nghĩ đến những đau thương, mất mát, éo le mà con người phải gánh chịu vì
cuộc chiến tranh. Ông Sáu đã hi sinh trong những ngày đen tối và gian khổ. Ngôi
mộ ông là “ngôi mộ bằng” giữa rừng sâu. Nhưng chỉ có tình cha con là không thể
chết được.
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment