Hành vi trái pháp luật có thể là hành động hoặc không hành động:
+ Hành vi đó có thể là hành động: cá nhân, tổ chức làm những việc không được làm theo quy định của pháp luật
+ Hành vi trái pháp luật có thể là không hành động: cá nhân, tổ chức không làm những việc phải làm theo quy định của pháp luật
- Hành vi trái pháp luật đó xâm phạm, gây thiệt hại cho những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
Bài 2. THỰC HIỆN PHÁP LUẬT (Phần 2)
2. Vi phạm pháp luật và
trách nhiệm pháp lí
a)Vi phạm pháp luật
Thứ nhất, là hành vi trái pháp luật :
Thứ nhất, là hành vi trái pháp luật :
- Hành vi trái pháp luật có thể là hành động hoặc không hành động:
+
Hành vi đó có thể là hành động: cá nhân, tổ chức làm những việc không được làm
theo quy định của pháp luật
+ Hành
vi trái pháp luật có thể là không hành động:
cá nhân, tổ chức không làm những việc phải làm theo quy định của pháp luật
- Hành vi trái pháp luật đó xâm phạm, gây
thiệt hại cho những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
Thứ hai, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực
hiện.
Năng
lực trách nhiệm pháp lí của một người phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức
khỏe – tâm lý. Người có năng lực trách nhiệm pháp lý phải là:
+ Người đã đạt một độ
tuổi nhất định theo quy định pháp luật. Ví dụ: Theo quy định của pháp luật, người
đủ từ 16 tuổi trở lên có đủ năng lực trách nhiệm pháp lí hành chính và hình sự.
+ Người có thể nhận thức,
điều khiển được hành vi của mình, tự quyết
định cách xử sự của mình (không bị bệnh về tâm lí làm mất hoặc hạn chế khả năng
nhận thức về hành vi của mình).
Thứ
ba, người vi phạm pháp luật phải có lỗi.
Lỗi được hiểu là trạng thái tâm lí phản ánh thái độ tiêu cực của chủ thể đối với hành vi trái pháp luật của mình đối với hậu quả của hành vi đó.
Lỗi được hiểu là trạng thái tâm lí phản ánh thái độ tiêu cực của chủ thể đối với hành vi trái pháp luật của mình đối với hậu quả của hành vi đó.
Lỗi được thể hiện dưới hai hình thức: lỗi cố ý và lỗi vô ý
=> Kết luận:
Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật
, có lỗi do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ
xã hội được pháp luật bảo vệ.
b.Trách nhiệm pháp lí
Chủ thể vi phạm pháp luật xâm hại đến các quan
hệ xã hội mà pháp luật bảo vệ, vì thế, nhà nước thông qua pháp luật buộc chủ thể
vi phạm phải chịu trách nhiệm pháp lí về hành vi vi phạm của mình
Trách nhiệm pháp lí là nghĩa vụ mà các cá
nhân, tổ chức phải gánh chịu hậu quả bất lợi từ hành vi vi phạm pháp luật của
mình
Trách nhiệm pháp lí được áp dụng nhằm:
+ Buộc
cá chủ thể vi phạm pháp luật chấm dứt hành vi trái pháp luật .
+ Giáo dục, răn đe những người khác để họ
tránh, hoặc kiếm chế những việc làm trái pháp luật
Các dấu hiệu vi phạm pháp luật:
°Thứ
nhất: Là hành vi trái pháp luật.
+ Hành động cụ thể: Nhập cảnh, quá cảnh động
vật, thực vật chưa qua kiểm dịch;…
+ Không hành động: Người kinh doanh không nộp
thuế cho Nhà nước (trái với pháp luật về thuế); Người có thẩm quyền theo quy định
của pháp luật không giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân ;...
°Thứ
hai: Do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện.
Năng lực trách nhiệm pháp lý : Năng lực trách nhiệm pháp lý của con người
phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khoẻ - tâm lý (có bị bệnh về tâm lý làm mất
hoặc hạn chế khả năng nhận thức về hành vi của mình hay không).
°Thứ ba: Người vi phạm pháp luật phải có lỗi.
Trong lĩnh vực PL, thuật ngữ “Trách nhiệm”
được hiểu theo hai nghĩa.
-Theo nghĩa thứ nhất,
trách nhiệm có nghĩa là chức trách, công việc được giao, là nghĩa vụ mà PL quy
định cho các chủ thể pháp luật.
-Theo nghĩa thứ hai,
trách nhiệm được hiểu là nghĩa vụ mà các chủ thể phải gánh chịu hậu quả bất lợi
khi không thực hiện hay thực hiện không đúng nghĩa vụ của mình mà PL quy định.
Đây là sự phản ứng của NN đối với những chủ thể có hành vi vi phạm PL gây hậu
quả xấu cho xã hội.
Trách
nhiệm pháp lý trong bài học được hiểu theo nghĩa thứ hai.
1. Em
Tý ( 5 tuổi), cầm diêm chơi và không may làm cháy đống rơm của nhà hàng xóm,
dẫn tới hậu quả là nhà bị cháy. Đây có phải là hành vi vi phạm pháp luật không?
Vì sao?
2. Anh
H trên đường đi chơi, đến đèn đỏ và dừng lại đúng quy định, người đằng sau do
đi nhanh nên tông phải xe anh H và ngã, bị thương. Anh H thấy nhưng không cứu
giúp và bỏ đi. Vậy anh H có vi phạm pháp luật không? Vì sao?
3. Trường
hợp nào trong tình huống 2 anh H sẽ vi phạm pháp luật.
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment